Communiceren over Kerk en geloof is ook in onze tijd mogelijk, stelt mgr. Gerard de Korte. Voor katholieke media ligt daar een mooie taak. “We moeten blijven communiceren, ook als het schuurt.”
De 21e-eeuwse katholiek zal zijn ‘sprakeloosheid’ over zijn geloof moeten overwinnen. Mgr. Gerard de Korte, sinds dit jaar bisschop van Den Bosch, gebruikte die term al vaker. “Ik bedoel daarmee dat veel katholieken moeite hebben om woorden te vinden om dat wat ze geloven naar hun eigen kinderen of naar anderen te communiceren. In de huidige tijd komt het erop aan dat mensen een persoonlijk, ontwikkeld geloofsleven hebben en dat betekent dat je eigen woorden hebt om het geloof te verantwoorden.”
Daarbij zijn katholieke, en, breder, de christelijke media belangrijk. “Sommige media zijn gericht op nieuwsvoorziening en meningsvorming vanuit een christelijk perspectief, andere zijn meer geloofsinhoudelijk gericht. Ze hebben niet allemaal dezelfde doelstelling. Een krant heeft als eerste taak het nieuws te brengen en vanuit het Evangelie en de katholieke sociale leer, te duiden. Dat geldt voor Katholiek Nieuwsblad ook; jullie zijn geen getuigenisblad, al staan dat soort artikelen er wel in. Jullie brengen een mengeling van nieuws en duiding van nieuws, en geloofsgetuigenis. Beide kanten zijn belangrijk. Katholieken moeten geholpen worden de gebeurtenissen in de wereld vanuit een bepaald perspectief te duiden.” In zijn eigen bisdom probeert de bischop daar vorm aan te geven door opnieuw een communicatieafdeling op te richten. “Intern en extern werd mij gevraagd het bisdom geen vesting te laten zijn waarvan de brug is opgehaald, maar een organisatie die naar binnen en naar de samenleving toe goed communiceert. Dat als er een vraag komt van een journalist, er gelijk adequaat op kan worden gereageerd.”
En hoe als katholieken te communiceren? Mgr. De Korte kijkt naar Rome: “We hebben daar op dit moment met paus Franciscus een heel goede communicator. Hij brengt veel ter sprake, al wordt daar door de media in geselecteerd. Hij zit in het goede frame: hij spreekt over de armoede, de vluchtelingen, de bescherming van Moeder Aarde en dat wordt breed geaccepteerd en gewaardeerd. Dat heeft met zijn charme te maken, met het vermogen om heldere taal te spreken en de boodschap van het Evangelie pregnant te verwoorden.”
Tegelijk, beaamt hij, zit er in de boodschap van de Kerk “natuurlijk ook iets dat schuurt” met de heersende opva ingen. Toen hij onlangs zijn boek Loslaten en thuiskomen presenteerde, dat hij met Leo Fijen schreef, was net de discussie rond ‘voltooid leven’ en hulp bij zelfdoding losgebarsten. “Dan moet je daar als bisschop zo helder mogelijk de boodschap van de Kerk communiceren. Daarin probeer ik mijn leraar zijn en pastor zijn te combineren. Er heerst een negatief beeld over de Kerk: je mag niks en moet van alles. Terwijl het opkomen voor de cultuur van het leven voortkomt uit een positieve insteek. Als katholieken kunnen we dat negatieve frame ombuigen door te laten zien dat er een positief fundament onder de standpunten van de Kerk ligt. Dat we vóór het leven zijn. Dat we mensen het geluk gunnen, en denken dat geluk hier mee te maken heeft. Dan is er zeker gehoor voor de katholieke boodschap. We moeten blijven communiceren, ook als het schuurt”.
Mgr. De Korte was eerder bisschop van Groningen-Leeuwarden. Heeft hij nog een band met de zalige Friese karmeliet Titus Brandsma, patroon van de journalisten? “Zeker! Hij kwam op voor het Evangelie via de katholieke pers. Ook vroeg hij, in opdracht van de bisschoppen en ten koste van het eigen leven, de katholieke media om elke invloed van de NSB in hun kolommen te weigeren. De maatschappijvisie van het nationaalsocialisme stond haaks op de katholieke visie op een rechtvaardige samenleving. Titus Brandsma stond ook voor de cultuur van het leven.”
De in Dachau vermoorde Brandsma houdt de communicerende katholiek van de 21e eeuw een vraag voor, merkt mgr. De Korte op: “Waar zien wij ontwikkelingen die echt ingaan tegen het Evangelie, en waar kunnen wij mensen weerbaar maken om zich daar tegenover op te stellen?”
